Tiêu chuẩn ISPM 15 là gì? Cách lấy chứng thư hun trùng ISPM 15

Chứng nhận ISPM 15 là gì?

Tiêu chuẩn ISPM 15 (International Standards for Phytosanitary Measures No. 15) hay tại Việt Nam gọi là Tiêu chuẩn kiểm dịch thực vật ISPM 15 là một bộ tiêu chuẩn quốc tế được Tổ chức Nông nghiệp và Lương thực Liên Hợp Quốc (FAO) đưa ra nhằm giảm thiểu nguy cơ lây lan dịch bệnh và sâu bệnh qua biên giới quốc gia thông qua các sản phẩm đóng gói bằng gỗ. ISPM 15 yêu cầu các vật liệu đóng gói bằng gỗ (WPM – Wood Packaging Materials) phải được xử lý nhiệt hoặc xử lý bằng hóa chất để tiêu diệt sâu bệnh, đồng thời phải được chứng nhận bằng một dấu hiệu đặc biệt.

Khử khuẩn theo ISPM 15 là làm gì?

Khử khuẩn theo ISPM 15 là quy trình xử lý vật liệu đóng gói bằng gỗ để tiêu diệt sâu bệnh và các tác nhân gây hại khác. Quy trình này có hai phương pháp chính: dùng hơi nóng và dùng Methyl Bromide (MB).

Dùng hơi nóng

Phương pháp xử lý bằng hơi nóng là quá trình gia nhiệt cho vật liệu đóng gói bằng gỗ đến một nhiệt độ nhất định trong một khoảng thời gian đủ dài để tiêu diệt hoàn toàn sâu bệnh.

Ưu điểm khử trùng bằng hơi nóng

• An toàn cho môi trường, không gây ra chất thải độc hại.
• Không làm thay đổi cấu trúc của gỗ, đảm bảo tính bền vững và an toàn cho vật liệu.
• Phù hợp với nhiều loại gỗ và kích thước khác nhau.

Nhược điểm khử trùng bằng hơi nóng

• Quá trình xử lý cần nhiều thời gian và năng lượng.
• Chi phí đầu tư cho thiết bị xử lý nhiệt cao.
• Không phải lúc nào cũng hiệu quả với tất cả các loại sâu bệnh.

Dùng Methyl Bromide (MB)

Methyl Bromide (MB) là một loại hóa chất được sử dụng trong quá trình khử trùng vật liệu đóng gói bằng gỗ theo tiêu chuẩn ISPM 15. Phương pháp này bao gồm việc đưa gỗ vào một buồng kín và bơm khí Methyl Bromide vào để tiêu diệt sâu bệnh.

Ưu điểm khử trùng bằng MB

• Quá trình xử lý nhanh chóng và hiệu quả.
• Được sử dụng rộng rãi và đã được chứng minh về khả năng tiêu diệt sâu bệnh.
• Phù hợp với những trường hợp cần xử lý nhanh trong thời gian ngắn.

Nhược điểm khử trùng bằng MB

• Methyl Bromide là chất gây hại cho tầng ozone và bị kiểm soát nghiêm ngặt.
• Có thể gây hại cho sức khỏe con người nếu không được xử lý đúng cách.
• Chi phí hóa chất và vận hành tương đối cao.

Các yêu cầu khác để đạt tiêu chuẩn ISPM 15

ISPM 15 yêu cầu các vật liệu đóng gói bằng gỗ phải sử dụng gỗ đã bóc vỏ. Theo tiêu chuẩn này, gỗ phải được bóc vỏ hoàn toàn, chỉ cho phép một số mảnh vỏ nhỏ còn lại không vượt quá kích thước quy định. Cụ thể, các mảnh vỏ cây còn sót lại phải có chiều rộng nhỏ hơn 3 cm và tổng diện tích bề mặt của mỗi mảnh không được vượt quá 50 cm².

Ngoài ra, các sản phẩm phải có thương hiệu rõ ràng và biểu tượng hình ảnh của tiêu chuẩn SPM đã được công nhận. Biểu tượng này thường thấy trên các thành, thân của pallet gỗ, hoặc các thùng gỗ kiện hàng, giúp nhận diện sản phẩm đã qua xử lý và đảm bảo tuân thủ ISPM 15.

Đối tượng nào cần tuân thủ ISPM 15?

ISPM 15 áp dụng cho tất cả các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân tham gia vào việc sản xuất, xuất khẩu, và sử dụng vật liệu đóng gói bằng gỗ trong quá trình vận chuyển hàng hóa quốc tế. Điều này bao gồm các nhà sản xuất pallet gỗ, các doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm bằng gỗ, và các nhà cung cấp dịch vụ vận tải quốc tế.

Vì sao pallet gỗ, sản phẩm bằng gỗ bắt buộc tuân thủ ISPM 15?

Tuân thủ ISPM 15 là bắt buộc đối với các sản phẩm bằng gỗ trong vận chuyển quốc tế vì nhiều lý do quan trọng:

Ngăn lây lan dịch

Việc tuân thủ ISPM 15 giúp ngăn chặn sự lây lan của sâu bệnh và dịch bệnh qua biên giới, bảo vệ cây trồng và môi trường ở quốc gia nhập khẩu.

Bảo vệ cây rừng, đa dạng sinh học

Tiêu chuẩn ISPM 15 góp phần bảo vệ cây rừng và duy trì sự đa dạng sinh học bằng cách ngăn chặn sự xâm nhập của các loài sâu bệnh ngoại lai gây hại.

Đảm bảo an toàn khi vận chuyển hàng hoá xuyên biên giới

Vận chuyển hàng hóa xuyên biên giới đòi hỏi sự an toàn và đảm bảo rằng không có yếu tố nào có thể gây hại đến môi trường hoặc sức khỏe của con người tại quốc gia đích. ISPM 15 đáp ứng yêu cầu này bằng cách xử lý các sản phẩm gỗ.

Phương pháp phòng vệ dịch bệnh của các quốc gia

Các quốc gia thường áp dụng ISPM 15 như một phương pháp phòng vệ để bảo vệ nền nông nghiệp và lâm nghiệp nội địa khỏi các tác nhân gây hại từ nước ngoài.

Giảm tác động lên kinh tế

Việc tuân thủ ISPM 15 giúp giảm thiểu các chi phí liên quan đến việc xử lý các lô hàng bị từ chối, tiêu hủy hoặc trả lại do không tuân thủ quy định, đồng thời đảm bảo dòng chảy thương mại quốc tế được thông suốt.

Vật liệu nào cần ISPM 15, vật liệu nào không?

Vật liệu cần ISPM 15

Các loại vật liệu đóng gói bằng gỗ cần tuân thủ ISPM 15 bao gồm: pallet gỗ, thùng gỗ, kiện gỗ, và các sản phẩm gỗ dùng trong vận chuyển quốc tế khác.

Vật liệu không cần ISPM 15

Một số vật liệu không cần tuân thủ ISPM 15 bao gồm: gỗ chế biến (như gỗ dán, gỗ ép), các sản phẩm gỗ nhân tạo, và các vật liệu đóng gói không làm từ gỗ. 

Hoặc đơn giản là các loại pallet nhựa xuất khẩu. Vì chất liệu nhựa không bị mối mọt, vi khuẩn, nấm mốc có hại xâm nhập nên dễ vượt qua các vòng kiểm định hơn và không cần tuân thủ ISPM 15.

Nhận biết lô hàng đã qua kiểm định ISPM 15?

Lô hàng đã qua kiểm định ISPM 15 sẽ có dấu chứng nhận đặc biệt, bao gồm mã số quốc gia, mã số cơ sở sản xuất, loại hình xử lý (HT cho xử lý nhiệt, MB cho Methyl Bromide) và biểu tượng cây gỗ. Dấu hiệu này được in trực tiếp lên vật liệu đóng gói và dễ dàng nhận diện.

Chứng thư hun trùng ISPM 15

Chứng thư hun trùng ISPM 15 là tài liệu chứng nhận rằng vật liệu đóng gói bằng gỗ đã được xử lý và tuân thủ các yêu cầu của tiêu chuẩn ISPM 15. Chứng thư này thường do các cơ quan kiểm dịch thực vật cấp và là bắt buộc để các lô hàng được thông quan tại các quốc gia yêu cầu ISPM 15.

Đơn vị cấp chứng thư hun trùng ISPM 15

Trên thế giới, chứng thư hun trùng ISPM 15 thường được cấp bởi các cơ quan kiểm dịch thực vật hoặc các tổ chức được ủy quyền bởi chính phủ. Tại Việt Nam, chứng thư này được cấp bởi các cơ quan sau:

• Cục Bảo vệ Thực vật – Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn: Đây là cơ quan chịu trách nhiệm chính trong việc kiểm dịch thực vật và cấp chứng thư ISPM 15 cho các lô hàng xuất khẩu.
• Các đơn vị kiểm dịch thực vật vùng: Các đơn vị này hoạt động dưới sự quản lý của Cục Bảo vệ Thực vật và có thẩm quyền cấp chứng thư hun trùng ISPM 15.

Thời gian và quy trình cấp chứng thư

Thời gian để cấp chứng thư hun trùng ISPM 15 thường phụ thuộc vào quy trình kiểm dịch và xử lý gỗ của doanh nghiệp. Thông thường, quá trình này có thể kéo dài từ 1 đến 3 ngày, tùy thuộc vào khối lượng và loại vật liệu cần xử lý.

Quy trình thực hiện bao gồm các bước sau:

• Doanh nghiệp đăng ký kiểm dịch và yêu cầu cấp chứng thư hun trùng với cơ quan kiểm dịch thực vật.
• Cơ quan kiểm dịch sẽ tiến hành kiểm tra vật liệu đóng gói bằng gỗ, đảm bảo rằng nó đã được xử lý đúng theo tiêu chuẩn ISPM 15.
• Nếu đạt yêu cầu, cơ quan sẽ cấp chứng thư hun trùng ISPM 15, cho phép doanh nghiệp sử dụng để thông quan lô hàng.

Để đảm bảo quá trình diễn ra suôn sẻ, doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ và thông tin liên quan, đồng thời tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về xử lý và đóng gói vật liệu gỗ theo ISPM 15.

Các quốc gia đã tham gia ISPM 15

Tiêu chuẩn ISPM 15 đã được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới với sự tham gia của hơn 180 quốc gia. Các quốc gia này đã thống nhất sử dụng ISPM 15 như một biện pháp nhằm bảo vệ ngành nông nghiệp và lâm nghiệp khỏi sự xâm nhập của sâu bệnh gây hại thông qua vật liệu đóng gói bằng gỗ. Danh sách các quốc gia tuân thủ ISPM 15 bao gồm hầu hết các quốc gia lớn như Hoa Kỳ, Canada, Liên minh châu Âu, Úc, Trung Quốc, Nhật Bản, và nhiều quốc gia khác.

Việt Nam đã gia nhập ISPM 15 từ khi nào?

Việt Nam đã chính thức gia nhập và áp dụng tiêu chuẩn ISPM 15 vào năm 2005. Từ thời điểm này, Việt Nam đã bắt đầu yêu cầu tất cả các vật liệu đóng gói bằng gỗ sử dụng trong thương mại quốc tế phải tuân thủ tiêu chuẩn ISPM 15. Điều này bao gồm việc xử lý nhiệt hoặc khử trùng bằng Methyl Bromide và dán nhãn chứng nhận theo quy định quốc tế.

Hiện các doanh nghiệp tại Việt Nam tuân thủ ra sao?

Hiện nay, hầu hết các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu sử dụng vật liệu đóng gói bằng gỗ tại Việt Nam đều đã nắm rõ và tuân thủ chặt chẽ tiêu chuẩn ISPM 15. Các doanh nghiệp này đã đầu tư vào hệ thống xử lý nhiệt, xây dựng quy trình kiểm soát chất lượng để đảm bảo sản phẩm đáp ứng yêu cầu của các thị trường quốc tế.

Tuy nhiên, vẫn có một số thách thức mà các doanh nghiệp cần vượt qua, chẳng hạn như chi phí đầu tư cho thiết bị xử lý và đào tạo nhân lực chuyên môn để đảm bảo quá trình xử lý diễn ra đúng tiêu chuẩn. Để hỗ trợ các doanh nghiệp, Chính phủ Việt Nam cùng các tổ chức liên quan thường xuyên tổ chức các chương trình đào tạo, hội thảo và cập nhật thông tin về ISPM 15, giúp các doanh nghiệp duy trì và nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.